Top 100 Câu Hỏi Thường Gặp Khi Làm Xà Phòng

Bạn có thể đổi loại sữa lỏng này sang sữa lỏng khác, sữa bột này sang sữa bột kia, nhưng đừng có đổi những loại dầu trong công thức của tôi hay của bất kỳ ai, điều đó sẽ tạo ra 1 công thức hoàn toàn mới, và nên kiểm tra kỹ lại với công cụ Lye calculator. Xem hướng dẫn sử dụng Lye calculator

Bạn chắc sẽ luôn thích việc làm xà phòng với sữa lỏng hơn. Nhất là nếu bạn có nguồn sữa lỏng ngay trong bếp của mình bị dồi dào mà không biết làm gì, bỏ đi thì phí, tại sao không chế biến nó thành những cục xà phòng dưỡng da xinh xắn cho bản thân và bạn bè? Nên nhớ rằng khi biến thành xà phòng thì độ dưỡng của sữa vẫn bảo tồn rất nhiều. Bên cạnh đó, bạn sẽ thấy chế biến phương pháp lạnh (dùng naoh) sẽ ít phát sinh mùi xút hơn và dễ làm tại nhà hơn so với phương pháp nóng trong công nghiệp.
Điểm hạn chế của nó là bạn phải đông đá sữa trước khi bắt đầu làm, dễ fail hơn phương pháp chế biến nóng công nghiệp và bạn cũng cần phải dùng loại xút có thể tan đều để sử dụng với chất lỏng lạnh.
Ngoài ra, còn 1 phương pháp dễ hơn cả NAOH là sửa dụng phôi xà phòng, cách này mới xuất hiện không lâu nhưng chiếm phần lớn sự ưu ái của người dùng.

Đơn giản là bạn sẽ ít bị fail hơn ấy cũng dễ pha trộn màu hơn với phương pháp dùng sữa bột và NAOH.
Thêm 1 lợi ích là bạn có thể dùng nước lô hội hay nước trà hay bất kỳ chất lỏng nào vào mà không cần phải giảm lượng sữa trong công thức. Bạn có thể dùng xút dạng vảy với cách chế biến này để hạn chế việc mùi xút và bị ho khi làm với dạng xút hạt.
Điểm hạn chế là không phải loại sữa nào cũng có dạng bột. dung dịch xút sẽ tạo nhiều mùi hơn và bạn phải chờ cho nó nguội mới đưa vào dầu được.
Điểm trừ nữa là phương pháp này không thể đổ ngay vào khuông do nhiệt độ cao hơn và khi mình làm nguội bánh xà phòng, sẽ có 1 ít bột sữa trồi lên trên bề mặt. tuy nhiên phương pháp này lại ít làm tối màu xà phòng.

Mình nghĩ là làm đông sữa trước giờ lên sàn là lý tưởng nhất. Đặc biệt là sữa có đường, lượng đường này tốt cho việc lên bọt nhưng nó dễ cháy và làm hỏng làm đen dung dịch khi tiếp xúc với xút trừ khi có làm đông lạnh trước.
Còn sau khi vào khuông, nếu bạn để tủ lạnh thì xà phòng sẽ trắng hơn, nhưng nếu bạn dùng khuông dạng trẹt, thì thật sự cũng chẳng cần cho nó vào tủ lạnh đâu.

Mình đã nghe về điều này và đã thử qua với 1 vài công thức. Có 1 số đã thành công, đa phần là mấy cái công thức dùng ít bột sữa ấy, nhưng cũng không ổn hẳn đâu xà phòng thành phẩm sẽ ít nhiều bị nhầy nhầy trên bề mặt ấy, sài cũng thấy hơi rít. Mình chưa thấy cái nào ưng ý hẳn so với việc có hòa tan sữa bột vào dầu ấm.

Mọi sự thay đổi nhiệt độ khi làm xà phòng tôi đều đánh giá cao sức chịu của kim loại hơn thủy tinh, vì với nhiệt độ thay đổi quá nhanh, thủy tinh có thể vỡ dù là cái có chứng nhận dùng được cho lò nướng.
Nhưng riêng cốc thuỷ tinh phòng lab thì dùng được, mà nó mỏng quá, cũng khá bé nên lúc cầm khi làm sẽ rất không thuận tay so với sử dụng nồi thép.

ĐỪNG ĐỔ NƯỚC VÀO XÚT, điều này rất nguy hiểm, cái phản ứng nó tạo ra sẽ mạnh lắm. Tôi cũng cảnh báo là, không cho xút vào nước ấm hay nóng nha, cũng lý do tương tự là do phản ứng của nó.
Xút mang tính háo nước nên khi nước vào xút thì xút sẽ tranh giành nhau lượng nước ít ỏi đang được đổ vào đó gây ra hiện tượng bắn tung toé, xút gặp nước đã nóng rồi còn bắn tung toé lên da hay lên mặt nữa thì sao bạn chịu nổi.

Mấy mùi từ xút đều không được thơm tho gì cho lắm đâu, có 1 số người nhạy cảm với mùi này hơn 1 số khác. Như bản thân mình, 1 ngày mà làm nhiều mẻ xà phòng sẽ làm mình bị đau cổ trong khi những người khác chẳng thấy bị gì cả.
Cách mình xử lý mùi này là đậy kín dung dịch NAOH vừa hoà với nước khi nào nguội rồi thì mới đem ra dùng, và cất bánh xà phòng đã xong vào nơi riêng, bật quạt khi làm và mở toang cửa sổ, nếu được, hãy làm xà phòng ngoài sân thượng ấy.

Những người làm xà phòng hay dùng từ ‘dấu hiệu’ để diễn tả 1 thời điểm chính xác để rót hỗn hợp xà phòng vào khuông. Mình không thấy điều này thuyết phục, vì chính cái lúc mình mới tập tành làm, không có 1 cách lý giải hay hình ảnh nào thật sự khai sáng cho mình hết, mình cảm thấy dung dịch hơi sền sệt thì đổ khuôn thôi.
Có người phải thật sự làm và chỉ mình, thì mình mới hiểu. Nhưng bây giờ kinh nghiệm cũng vài năm rồi, không thật sự thấy thích thêm nhiều lưu ý rườm rà này.
Thực tế, khi xà phòng của bạn vừa chớm sẵn sàng, bạn sẽ thấy 1 cái gần giống như ‘dấu hiệu’. Khi bạn dùng máy xay sinh tố cầm tay nhúng lên xuống trong hỗn hợp mà nó có vệt nhẹ, sệt nhẹ nhẹ. Đấy là lúc trước khi bạn nhận được ‘dấu hiệu’, nó có nghĩa xà phòng sẵn sàng vào khuôn. Đừng để cho vệt quá nhiều hoặc quá sệt thì lúc đó đổ khuôn khó khăn lắm, bánh bắt đầu đông.

Không, phải dùng máy xay sinh tốt cầm tay, đó là quy luật rồi. ngoài việc đánh tay dùng tay lâu hơn, thì nó cũng không thể làm đều hỗn hợp được như đánh máy đâu, thành phẩm sẽ xấu hơn. Trừ khi có 1 số công thức bạn thấy xà phòng hóa nhanh đến nỗi bạn chỉ cần dùng tay là được ấy thì mới không dùng máy mà dùng tay khuấy.

Mùi khai này thường sẽ mất biệt khi hóa trình xà phòng hóa xong hoàn toàn và xà phòng đã rắn lại, có thể hơi phảng phất lâu hơn đấy 1 chút. Nhưng nó sẽ biến mất.
Mà dù nó có biến mất thì cũng không thơm như xà phòng công nghiệp nhé. Điều duy nhất bạn có thể làm là cho nhiếu tinh dầu / hương liệu vào quá trình làm để át mùi ngái thành phẩm.

Điều này thường sảy ra khi sai tỷ lệ dầu xút, hoặc đánh máy xay sinh tố chưa chín tới mà đã đổ khuôn rồi. Nếu sai tỷ lệ thì chịu rồi, bạn thử để 1 tuần sau xem nó cứng lên hay không, còn chưa chín tới thì bạn hãy đưa xà phòng đến nơi ấm hơn, cỡ nhiệt độ mà bánh mì cần để nở ấy, cái xà phòng mới tiếp tục xà phòng hóa tiếp được. Bạn có thể để ở gần máy sưởi này, bóng đèn nhiệt trong không gian hơi kín này hoặc ngay cửa sổ có ánh nắng trực tiếp. Để giúp nó giữ nhiệt đó bạn hãy che cái khuôn lại với miếng vải sáng màu hoặc màng bọc thực phẩm.

Xà phòng chế biến từ NAOH sẽ có 1 số trường hợp, khi lấy ra khỏi tủ lạnh thì nó đặc rồi, nhưng khi nhiệt độ bên ngoài ấm hơn, cái chất dầu trong đấy hơi lỏng ra lại nên nó mềm ra nhưng rồi nó sẽ cứng lại nhé, vì nó sẽ tiếp tục sảy ra xà phòng hóa. Việc bánh nó cứng lên là tự nó xà phòng hoá nó cứng lên chứ không liên quan nhiệt độ, không cần thiết cho vào tủ lạnh đâu. Thậm chí còn gây độc cho thực phẩm có trong tủ lạnh.

Đầu tiên bạn nên test xem bột trắng đó có phải xút không nha, thường thì không đâu, nhưng mình nên coi thử.
Nếu cái bột đó không có gì độc hại, thì nó là tro soda mà người ta hay gọi. đấy là do trong quá trình xà phòng hóa nó phản ứng với cái gì đó trong không khí. Nó có thể là do ảnh hưởng của thời tiết cũng có thể do cái thành phần nào đó. Bạn có thể kệ nó, cạo bỏ nó ra hoặc chú ý các bước làm để tránh trường hợp này.
Nếu bạn dùng cho cá nhân, không quan tâm tới lớp bột đó cũng được, vì khi bạn bắt đầu dùng, nó sẽ bị trôi hết ấy mà.
Tro này có thể bị loại bỏ bằng cách bào đi, gọt đi lớp bên ngoài. Công cụ tôi thấy phù hợp nhất là cái bào phô mai. Hoặc bạn có thể lấy khăn giấy nhúng vào cồn Isopropyl 99% (không phải cồn rubbing đâu nha). Lưu ý mấy cách này không giữ được hình dạng xinh xẻo cho cục xà phòng của bạn đâu.
Để tránh trường hợp này xảy ra, ngay khi cho vào khuôn, bạn bọc nó lại ngay với bọc thực phẩm, đè màng thực phẩm ngay trên bề mặt bánh ấy, không để lớp này nhăn nhúm hay bọng. Khi xà phòng đặc rồi, tháo bánh ra khỏi khuôn rồi thì bỏ bọc đó đi và bọc nguyên bánh lại lần nữa kỹ càng, để vậy mấy ngày nữa. Lúc đấy bề mặt của xà phòng không bị vậy nữa đâu không bị phản ứng gì với không khí nữa.

KHÔNG nhé, mình đã thử đặt viên xà phòng của mình vào lò nướng sau khi vô khuôn, và nó trở nên xấu xí lởm đời không tưởng.

Có thể, nhưng mình không dám chắc là nó là 1 điều tốt hơn đâu. Mình đã thử thay nước trong 1 vài công thức bằng sữa, 1 số không còn tạo bọt tốt nữa, 1 số thì lại còn tuyệt vời hơn với sữa. Nên kết quả không thể đoán trước được đâu nhé.
Thế nên, nếu bạn có công thức yêu thích nào và muốn thử nó với sữa, thử đi, nhưng hãy xem cái mẻ đó là thử nghiệm nha. Nếu loại sữa bạn chọn, có chứa nhiều lượng béo quá, thì bạn hãy giảm những cái nào béo quá trong công thức xuống 1 chút, hãy làm 1 mẻ ít để thử trước nhé. Thường thì chất béo trong sữa cũng không tới góp phần lớn vào lượng béo cho phép trong xà phòng đâu, không đến mức đẩy lượng béo quá cao đâu.

Theo logic thì có thể bạn sẽ nghĩ là phương pháp lạnh. Nhưng theo những bài test của mình, thì mình thấy là làm thủ công hay làm công nghiệp cũng tương đương như nhau bằng nhau thôi.
Ngày nay với sự ra đời của phôi xà phòng thì xà phòng sáng màu không tưởng, đây là cách sáng nhất, nhưng mình không nghĩ ai thích làm xà phòng handmade sẽ chuộng làm xà phòng từ phôi.
À mà nếu làm xà phòng sữa bột, khi nó khô lại thì màu của nó sẽ ổn định hơn xà phòng lỏng đó. Mình không thể nào lý giải hết được về màu sắc của mỗi loại xà phòng nên mình chỉ viết theo cảm nhận rằng cái nào sáng hơn, cái nào tối hơn thôi
Các câu hỏi và trả lời sẽ luôn được thêm mới, các bạn hãy cmt những thắc mắc của mình ở cuối chân bài viết, mình sẽ thêm vào nha.